Ad Lucilium Epistulae Morales, volume 1-3. Eodem modo aliquid difficulter secari cogitauimus:nouissime crescente hac difficultate insecabile inuentum est. At bona conscientia prodire vult et conspici: ipsas nequitia tenebras timet. Quemadmodum omnis natura bonum suum nisi consummata non profert, ita hominis bonum non est in homine nisi cum illi ratio perfecta est. Hoc bonum adeo non recipit infantia ut pueritia non speret, adulescentia inprobe speret; bene agitur cum senectute si ad illud longo studio intentoque peruenit. For those studying Latin: Seneca's language challenges more on the specific meanings of terms and less with the framework of difficult syntax, meaning, you'll work less with your grammar and more in your dictionary. [5] Fabianus non erat neglegens in oratione sed securus. (10) 'Constitutio' inquit 'est, ut uos dicitis, principale animi quodammodo se habens erga corpus. Omnium istorum felicitas in publicum spectat: ille quem nos et populo et fortunae subduximus beatus introsum est. argutis reditura cibos inmittere nidis Esseautem ex eo maxime apparet quod membra apte et expedite mouent non aliterquam in hoc erudita; nulli non partium suarum agilitas est. Non ille gradus lassitudinem facit in quo deficimus, sed illeprofitetur; ad mortem dies extremus peruenit, accedit omnis; carpit nosilla, non corripit. Post Dareum et Indos pauper est Alexander. Nonamicam habes, non puerum qui amicae moueat inuidiam; cottidie sobrius prodis;sic cenas tamquam ephemeridem patri adprobaturus: non est istud uiueresed alienae uitae interesse. Decies centena dedisses Itaque in lectulo lassitudinempono, hanc coci ac pistoris moram boni consulo. Tam molliter tu fers mortem filii? Quaero quid sit: dicitur uocem exercere. [31] Illud quoque dicamus ei qui deflet ac desiderat in aetate prima raptum: omnes, quantum ad brevitatem aevi, si universo compares, et iuvenes et senes, in aequo sumus. Mentior? Utrum hic panis sit plebeius an siligineus ad naturam nihil pertinet: illauentrem non delectari uult sed impleri. 'Quid ergo? cum maxima malorum optauerimus, et ex gratulatione natum sit quidquidadloquimur. Atqui dati iudicibus nummi sunt et, quod hac etiamnunc pactione turpius est, stupra insuper matronarum et adulescentulorum nobilium stilari loco exacta sunt. (1) Itinere confectus incommodo magis quam longo in Albanum meum multanocte perueni: nihil habeo parati nisi me. (17) Non debes admirari si tantas inuenis uitiorum proprietates: uariasunt, innumerabiles habent facies, conprendi eorum genera non possunt. (3) Hoc est, mi Lucili, egregium,hoc securum ac liberum, nihil petere et tota fortunae comitia transire. permittamus illis cadere, non imperemus; fluat quantum adfectus eiecerit, non quantum poscet imitatio. [21] Licet, inquam, naturae obsequi gravitate servata. quamuis crassa queat'. iam dare sopitis nox pigra silentia terris Qui licet prudens sit, licet exacto faciat cuncta iudicio, licet nihil supra vires suas temptet, non continget illi bonum illud integrum et extra minas positum nisi certus adversus incerta est. (15) Inter reliqua hoc nobis praestitit natura praecipuum, quod necessitati fastidium excussit. (11) At excaecant populum et in se conuertunt opes, si numerati multum ex aliqua domo effertur, si multum auri tecto quoque eius inlinitur, si familia aut corporibus electa aut spectabilis cultu est. Seneca Lvcilio svo salvtem. Dies publicusrelinquatur: proprium nobis ac peculiare mane fiat. ' dicam. Et hi mortem timent, in quam se uiui condiderunt? Habere eripitur, habuisse numquam. Nam si pertinere ad te iudicas quam crinitus puer et quam perlucidum tibi poculum porrigat, non sitis. Desiderio tuo satis faciam:et uirtutes exhortabor et uitia conuerberabo. (9) Cum institueruntomnia contra naturae consuetudinem uelle, nouissime in totum ab illa desciscunt. qui per pronum eunt resupinant corpora, qui in arduum, incumbunt. Ep.] Fantham prope est ut omnes sint. Ait vilicus mihi non esse neglegentiae suae vitium, omnia se facere, sed villam veterem esse. Nam quod laborcontraxit quies tollit. This Penguin Classics edition is translated from the Latin with an introduction by Robin Campbell. 'Solus aptus est ad hanc artem; aeque conbibendi et conuiuendisapiens est peritissimus. Conuenerat quidem ut tua priora essent: tu scriberes, ego rescriberem. [10] Sed non praestat omnia: non est fortis oratio eius, quamvis elata sit; non est violenta nec torrens, quamvis effusa sit; non est perspicua sed pura. Quid ergo inter duointerest? Quotiens cogitaveris puerum fuisse, cogita et hominem, cui nihil certi promittitur, quem fortuna non utique perducit ad senectutem: unde visum est dimittit. Praeter sapientem autem nemo unum agit, ceteri multiformessumus. Nihil satis est morituris,immo morientibus; cotidie enim propius ab ultimo stamus, et illo unde nobiscadendum est hora nos omnis inpellit. (19) 'Quemadmodum' inquit 'editum animal intellectum habere aut salutarisaut mortiferae rei potest? ' Suberant illis multa uitia quae species conspicuialicuius facti fulgorque celabat: haec dissimulauimus. (19) Ideo, Lucili, tenendanobis uia est quam natura praescripsit, nec ab illa declinandum: illamsequentibus omnia facilia, expedita sunt, contra illam nitentibus non aliauita est quam contra aquam remigantibus. Et tardumest et uarium quod usus docet: quidquid natura tradit et aequale omnibusest et statim. Quis negat? Quidquid fieri potuit potest, nos modo purgemus animum sequamurque naturam, a qua aberranti cupiendum timendumque est et fortuitis serviendum. Nihil praeter cibum natura desiderat. (6) Cui enim adsecuto satis fuit quod optanti nimiumuidebatur? Utrum honestius dolor ab animo summovetur an voluptas ad dolorem quoque admittitur? Hoc tam perplexum et subtile et uobis quoqueuix enarrabile quomodo infans intellegit? Quid iuuat sapere et aetati non semper uoluptatesrecepturae interim, dum potest, dum poscit, ingerere frugalitatem? Modo frugi tibi uidebimur et graues, modo prodigi et uani; mutamussubinde personam et contrariam ei sumimus quam exuimus. Nullam habet spem salutisaeger quem ad intemperantiam medicus hortatur. seneca lvcilio svo salvtem [1] Epistulam quam scripsi Marullo cum filium parvulum amisisset et diceretur molliter ferre misi tibi, in qua non sum solitum morem secutus nec putavi leniter illum debere tractari, cum obiurgatione esset quam solacio dignior. [8] Hoc inter Pompeium et Caesarem, inter Ciceronem Catonemque commissum est, Catonem inquam illum quo sedente populus negatur permisisse sibi postulare Florales iocos nudandarum meretricum, si credis spectasse tunc severius homines quam iudicasse. Itaque, ut in prioribusepistulis dixi, tenera quoque animalia et materno utero uel ouo modo effusaquid sit infestum ipsa protinus norunt et mortifera deuitant; umbram quoquetransuolantium reformidant obnoxia auibus rapto uiuentibus. (19) Cum aliquem huius uideremus constantiae, quidni subiret nos speciesnon usitatae indolis? Ire autem possunt placidis atque compositis; saepe salva sapientis auctoritate fluxerunt tanto temperamento ut illis nec humanitas nec dignitas deesset. Diuersa ponis exempla; in istis enim eadem qualitas est;quamuis augeantur, manet. Quidam ita finiunt: 'bonumest quod inuitat animos, quod ad se uocat'. (6) Utrum mauis habere multum an satis? Licet in uino unguentoque tenebras suas exigant,licet epulis et quidem in multa fericula discoctis totum peruersae uigiliaetempus educant, non conuiuantur sed iusta sibi faciunt. (3) Necessarium est paruo adsuescere: multae difficultates locorum, multaetemporum etiam locupletibus et instructis ~aduobus optantem prohibent et~occurrent. an ne nummi vobis eriperentur?' Minime; ualde enim frugaliter uiuebat; nihil consumebat nisinoctem. ' Nunc ergo ad id reuertor de quo desideras dici, quomodo ad nos primaboni honestique notitia peruenerit. Inmuto animali non est beata uita efficitur: inmuto animali bonum non est. Si hoc est bonum, et intellegibile est. Sic,quamuis alia atque alia cuique constitutio sit, conciliatio constitutionissuae eadem est. Dolorem refugio. (4) Aues quae conuiuiis comparantur, ut inmotaefacile pinguescant, in obscuro continentur; ita sine ulla exercitationeiacentibus tumor pigrum corpus inuadit et ~superba umbra~ iners saginasubcrescit. (7) Horatius Cocles solus impleuit pontis angustias adimique a tergo sibi reditum,dummodo iter hosti auferretur, iussit et tam diu prementibus restitit donecreuulsa ingenti ruina tigna sonuerunt. Nam ipse vitae plenus est, cui adici nihil desiderat sua causa sed eorum quibus utilis est. Nihil umquam mihi incidet quod tristis excipiam, quod malo vultu; nullum tributum invitus conferam. Hoc unum dicam, nihil nobis uideri quo quis et male uti potest; uides autem diuitiis, nobilitate,uiribus quam multi male utantur. (18) Producit fetus suos natura, non abicit; et quia tutelacertissima ex proximo est, sibi quisque commissus est. (13) Nemo nonex nobis intellegit esse aliquid quod impetus suos moueat: quid sit illudignorat. Minime. Quid fieri crudelius uel miserius potest? (16) Mutum animal sensu conprendit praesentia; praeteritorum reminiscitur cum id incidit quo sensus admoneretur, tamquam equus reminiscitur uiae cum ad initium eius admotus est. [24] Oblivisci quidem suorum ac memoriam cum corporibus efferre et effusissime flere, meminisse parcissime, inhumani animi est. Quare ego hoc supplicio nequitiam liberem? Classifications Library of Congress PA6156 S4E6 1917 quia in bello tutae sunt? saepe decem seruos; modo reges atque tetrarchas, 17. Cui? Infans sine dentibus est: huicconstitutioni suae conciliatur. Utar ergo illo non tantumtamquam recepto sed tamquam usitato. Quod si pauci facerent nollemus imitari, cum plures facere coeperunt quasi honestius sit quia frequentius, sequimur; et recti apud nos locum tenet error ubi publicus factus est. Nulli uitium est nisi cui uirtus potest esse: mutis animalibus talis ex natura sua motus est. Quod naturae satis est homini non est. With an English translation by Richard M. Gummere ... Seneca, Lucius Annaeus, ca. Captatur, et quidem ex ipso. Nullum animalad uitam prodit sine metu mortis. Et ipsum dolorem scrutamur, an aliquid habeat iucundum circa se et voluptarium? Illos quoque nocere nobis existimo qui nos sub specie Stoicaesectae hortantur ad uitia. Ad Lucilium epistulae morales. Propone temporis profundi vastitatem et universum conplectere, deinde hoc quod aetatem vocamus humanam compara immenso: videbis quam exiguum sit quod optamus, quod extendimus. Seneca's Epistulae morales by William Hardy Alexander, 1940, University of California press edition, in Latin ... Seneca's Epistulae morales ... Open Library is … Dico: et exercet illum et acuit et utique aliquid acturum occupatione honesta tenet. spargere rubicunda dies; iam tristis hirundo (14) Quattuor hae naturae sunt, arboris, animalis, hominis, dei: haec duo, quae rationalia sunt, eandem naturam habent, illo diuersa sunt quod alterum inmortale, alterum mortale est. Nihil vero maerori adiciamus nec illum ad alienum augeamus exemplum. Huic statim opponitur: quidsi inuitat quidem sed in perniciem? Non uidemusquam multa nos incommoda exagitent, quam male nobis conueniat hoc corpus? Sic,quamuis alia atque alia cuique constitutio sit, conciliatio constitutionissuae eadem est. Num, tibi cum fauces urit sitis, aurea quaeris (10) At hic qui se ad quod exigit natura composuit non tantum extra sensum est paupertatis sed extra metum. Sed in nullo deprendes uilitatem sui, neglegentiam quidem; tacitisquoque et brutis, quamquam in cetera torpeant, ad uiuendum sollertia est. Quam multa autem paramus quia alii parauerunt, quia apud plerosque sunt! (11) Recitabat Montanus Iuliuscarmen, tolerabilis poeta et amicitia Tiberi notus et frigore. Verumet ueri simile inter se differunt. Fabricius divitias imperator reiecit, censor notavit; Tubero paupertatem et se dignam et Capitolio iudicavit, cum fictilibus in publica cena usus ostendit debere iis hominem esse contentum quibus di etiamnunc uterentur. Ad Lucilium epistulae morales by Seneca, Lucius Annaeus, ca. Illius tibi noctem promitto nec differo; intra comperendinationem fides promissi mei extabit.' (12) Hae uocesnon aliter fugiendae sunt quam illae quas Ulixes nisi alligatus praeteruehinoluit. (8) Non uiuunt contra naturam qui hieme concupiscuntrosam fomentoque aquarum calentium et locorum apta mutatione bruma lilium(florem uernum) exprimunt? [1] Tamen tu indignaris aliquid aut quereris et non intellegis nihil esse in istis mali nisi hoc unum quod indignaris et quereris? Vale.'. estin gar tis hedone lupe suggenes, hen chre thereuein kata touton ton kairon. concha salis puri, toga quae defendere frigus Deest illis oratorius vigor stimulique quos quaeris et subiti ictus sententiarum; sed totum corpus, videris quam sit comptum, honestum est. ': tanta mutatio est. (7) Non uidentur tibi contra naturam uiuere qui commutant cum feminis uestem? Vale. Male valeo: pars fati est. ille in se stupet, ille caligat,inuidet caecis. Voluptas humilisres et pusilla est et in nullo habenda pretio, communis cum mutis animalibus,ad quam minima et contemptissima aduolant. [3] Malus omnia in malum vertit, etiam quae cum specie optimi venerant: rectus atque integer corrigit prava fortunae et dura atque aspera ferendi scientia mollit, idemque et secunda grate excipit modesteque et adversa constanter ac fortiter. [28] "Est aliqua" inquit "voluptas cognata tristitiae." Seneca. Quod est falsum; tarda enim sunt quaenecessitate inpelluntur, agilitas sponte motis est. ~Eo~mortem praecurre et quidquid illa ablatura est iam sibi ~interere~. Superstitioerror insanus est: amandos timet, quos colit uiolat. [10] Omne tempus Clodios, non omne Catones feret. Haec villa inter manus meas crevit; quid mihi futurum est, si tam putria sunt 64 Errant enim, Lucili, qui aut boni aliquid nobis aut mali iudicant tribuere fortunam: materiam dat bonorum ac malorum et initia rerum apud nos in malum bonumve exiturarum. Qui multum habet plus cupit, quod est argumentum nondum illum satis habere; qui satis habet consecutus est quod numquam diuiti contigit, finem. dabo illam. Quomodo ergo illud bonum est cumhaec non sint? Minus enim ad nos ex aetate omni venit quam quod minimum esse quis dixerit, quoniam quidem minimum aliqua pars est: hoc quod vivimus proximum nihilo est; et tamen, o dementiam nostram, late disponitur. (17) Quomodo ergo potest eorum uideri perfecta natura quibus usus perfecti temporis non est? Adulterium nisi feceris, damna. Sensus honestos et magnificos habes, non coactos in sententiam sed latius dictos. Sic autem componetur si quid humanarum rerum varietas possit cogitaverit antequam senserit, si et liberos et coniugem et patrimonium sic habuerit tamquam non utique semper habiturus et tamquam non futurus ob hoc miserior si habere desierit. Atqui nec ex eo potest ei tormentum esse quod non est (quis enim nullius sensus est?) Mores alia aliter attingunt: quaedam illos corrigunt et ordinant, quaedamnaturam eorum et originem scrutantur. Denique omnia apud Ciceronem desinunt, apud Pollionem cadunt, exceptis paucissimis quae ad certum modum et ad unum exemplar adstricta sunt. (4) Aestimari non potest quantam uoluptatemcapiam ex eo quod lassitudo mea sibi ipsa adquiescit: non unctores, nonbalineum, non ullum aliud remedium quam temporis quaero.